Ulnaris

Al sinds augustus heb ik last van mijn hand en arm. De dagen na mijn terugkeer uit Madrid stond ik op met tintelingen en een stramme hand. Dat gevoel verdween weer als ik een tijdje bezig was geweest met het op Internet zetten van mijn foto's, het bijwerken van mijn blogs en het schrijven van wat stukjes. Niets om je druk over te maken, ik had ruim zeven weken amper achter een PC gezeten. Met wat rust na de eerste week zou het wel overgaan. En nu kan ik me niet meer herinneren hoe het klachtenverloop in die weken na mijn terugkomst was. Daaruit concludeer ik dat er geen klachten waren. Misschien wat voorbarig en opportuun, het zou ook kunnen zijn dat ik aan de klachten gewend was geraakt en ze algauw niet meer opmerkte.

Na een tennislesje halverwege september liep ik een hele week rond met een door spierpijn en spanning getergde rechteronderarm. Ik heb wel eens vaker spierpijn en dat is meestal na drie dagen over. Nu bleef de pijn aanhouden. Niet erg vervelend, maar hinderlijk genoeg om af en toe de aandacht te vragen. Pols- en ellebooggewricht leken ook extra gevoelig, alsof er iets bekneld zat. Nadat ik mijn fiets in Madrid had opgehaald eind september, werd ik de tinteling in mijn pink en ringvinger gewaar. Bij het draaien van een sleutel in een slot kwam mijn hand vaker halverwege tot stilstand en soms liet ik dingen uit mijn rechterhand vallen, waarvan ik zeker wist dat ik ze goed vasthad. Ach, misschien komt het van het wat slechter eten van de laatste tijd, of heb ik nog last van de gevolgen van de uitputtende fietstocht, suste ik mijn gedachten over mogelijke RSI of andere structurele aandoeningen zoals ME of MS. Het gaat vanzelf wel over probeerde ik mij voor te houden.

Een paar weken afwachten logenstrafte deze wenselijke gedachte, het gaat dus niet zo snel over. Een bezoek aan mijn huisarts wakkerde mijn angst over doemscenario's alleen maar aan. Hij vermoedde een beknelling van een zenuw in de nek tengevolge van de artrose die daar vorig jaar is vastgesteld. Overigens staat dit geheel los van de nekblessure die aanleiding is voor de hoofdpijn die ik ervaar. Ik ging naar huis met een verwijzing naar de neuroloog en zwarte visioenen van onwillige ledematen vanwege afgeknelde zenuwen. Artrose is een progressieve aftakeling van het kraakbeen tussen de wervelschijven waardoor de zenuwen die vanuit het ruggenmerg tussen de wervels door naar de diverse lichaamsdelen lopen, afgekneld kunnen worden. Als dit de oorzaak is van de tintelingen in mijn hand, zal het uitbreiden naar de rest van mijn arm(en) en mogelijk andere ledematen. De beelden van achtereenvolgens een rolstoel, Christopher Reeve en Stephen Hawking schoten door mijn hoofd: slik.

Ik maakte een afspraak met de afdeling neurologie, waar ik vorig jaar al een keer een bezoek bracht vanwege mijn nekklachten. Op mijn verzoek deze keer bij een andere - vrouwelijke - arts. Vandaag is het zover, ik mag op consult om te horen of de huisarts gelijk heeft. De afgelopen weken is mijn realisme langzaam teruggekomen. Enigszins gewend aan minder gevoel en kracht in mijn rechterhand, kon ik ook onderzoeken wat nog wel mogelijk was, of er situaties zijn waarin de klachten toe- en afnemen. Kortom, ik incorporeerde de 'aandoening'. Wat bleef was de frustratie bij het schrijven, zowel op toetsenbord als met pen. De woorden vloeiden de afgelopen tijd maar moeizaam uit mijn handen. Het schrijftalent huist voornamelijk ook in het instrumentarium: mijn handen. De kort door de bocht diagnose van de huisarts - een stagiair - wierp ik al snel overboord als ondermaatse vis: onzin, eerst maar eens goed onderzoeken! Bij hem hoefde ik alleen met beide handen in zijn omhoog gestoken vingers te knijpen. Waarna hij meedeelde dat er geen krachtsverschil was: kwakzalver in opleiding.

De neuroloog heeft geen tien minuten nodig om vast te stellen waar het probleem zit. Na mijn toelichting doen we een trits testjes, overigens mag ik niet in haar vingers knijpen. Eerst test ze het gevoel in mijn vingers, hand en onderarm en stelt vast dat het gaat om pink, pinkzijde van wijsvinger, buitenzijde muis van hand en onder/buitenzijde van onderarm. Dan volgen er wat krachttestje waaruit blijkt dat met name de kracht in het bewegen van mijn pink sterk is afgenomen. Haar diagnose wordt met de minuut sterker, maar ze houdt de spanning er goed in. Meer dan "Oh, ja", "Hmm, Hmmm", "Duidelijk!" en bevestigend knikken krijg ik niet van haar terug. Vooralsnog klinkt het allemaal niet als heel ernstig, daar komt bij dat ze een fris en fruitig uiterlijk heeft met een vriendelijke uitstraling en zachte ogen. Een dokter die vertrouwen uitstraalt, maar niet op een ivoren troontje zit. Ze test de reflexen in mijn armen, en doet het telefoonbotje drie keer: geen reactie daar. Er volgt geen "hmmm", met een neutrale uitdrukking gaat ze weer zitten schrijven, het is al een flink verhaal geworden in het gebruikelijk onleesbare steno van artsen. En zo'n handschrift is, zoals alom bekend, de belangrijkste voorwaarde om arts te mogen worden. Dus als je vroeger op school al teveel je best op tussen de lijntjes schrijven hebt gedaan, kun je een medische carrière wel vergeten!

Na al dat gevoel, trui uit, getrek, geduw, hamertje tik, gewrijf, geschrijf, gepraat van mij, ge-auw bij het tegenduwen met mijn pink (de kramp sloeg meteen toe), ben ik wel toe aan een verklaring, uitleg, geruststelling en oplossing. In een efficiënt minuutje vertelt ze: "Ulnaris, één van drie armzenuwen, loopt over elleboog, irritatie, mogelijk van fietsen, tennis onwaarschijnlijk maar voorlopig niet meer doen, meestal vanzelf over, duurt lang, bij meer krachtsverlies of blijvend last: operatie, zenuw verleggen, lang revalideren, blijvende schade." Gelukkig kan ze haar eigen steno goed ontcijferen. Ik krijg m'n dossier mee voor de assistente, een afspraak voor een EMG volgt ter bevestiging van de diagnose. Belangrijk om uit te sluiten dat de last niet hogerop in het traject veroorzaakt wordt. Ze bevestigt haar twijfel door mijn arm nog een keer vast te pakken - ik vind het nooit erg om door vrouwelijke artsen onderzocht te worden - en raakt met één vinger mijn elleboog aan, nu werkt de reflex wel. Zo'n hamertje is toch ook maar een zielloos mannelijk instrument.

Ulnaris