dinsdag 5 november 2013

Symbolen

Tijdens enkele van de introductieavonden bij Zen.nl was het onderwerp Symbolen. Daar hoorden een paar opdrachten bij. Voor de eerste opdracht was iedereen gevraagd om een voorwerp mee te nemen dat symbool staat voor iets. Ik had een hangertje meegenomen dat ik op mijn fietsreis naar Madrid ergens in een kerkje had aangeschaft. Op dat moment dacht ik dat het symbool stond voor wat ik daarover schreef in de blog over Avioth. En tot dan toe was dat ook zo, vanzelfsprekend. Echter dat veranderde op het moment dat we spraken over symbolen, en ik verder ging nadenken. Toen bleek dit hangertje te staan voor meer dan alleen mijn eerste schreden op het pad van loslaten van mijn vaste overtuiging dat ik niets heb met symbolen en al zeker niet als deze religieus zijn.

In de jaren tussen toen en nu bleek ik - zo kwam ik er op dat moment achter - een hele andere kijk op de wereld en mijzelf te hebben ontwikkeld. Het hangertje was een herinnering geworden aan een tocht naar autonomie, verbinding en competentie. Die ik in 2008 geen van alle - hoe spijtig ook - vond. Na de tocht stopte ik met fietsen, verloor mijzelf fysiek en mentaal en had vervolgens het idee dat ik zonder anderen niets meer kon.
Door het verhaal in de kathedraal van Avioth is het hangertje voor mij verbonden geraakt met de herinnering aan mijn vader. Het kettinkje kocht ik later en vanwege het goudkleurige is het hangertje met kettinkje ook gelinkt geraakt aan mijn moeder, vanwege haar voorkeur voor goud(kleurig).
De verbinding bij het hangertje die ik op die avond bij Zen.nl ervoer, was verworden tot meer dan de gedachte aan mijn overleden ouders. In een flits zag ik dat het hangertje symbool stond voor dat wat mede mij bepaalde. De opvoeding die ik gekregen had, waarin mij ook werd bijgebracht dat symbolen, en dan met name van de katholieke soort, slechte dingen waren. En op dat zelfde moment kon ik die overtuiging laten varen.

Voor een volgende avond luidde de opdracht om een herkenbaar symbool in je huis van de 'eigen' plek te halen. Om te zien wat het doet met jou en de mensen die je huis bezoeken. In mijn woonkamer hangt, nee hing, werk van een IJslandse fotografe. Het is een wat bizar tafereel dat het best te typeren valt als Psycho. Ik had er niet bij stilgestaan dat het voor anderen misschien aanstootgevend zou kunnen zijn. Inmiddels hing het er al zo'n dikke vijf jaar, en het viel mij zelf niet meer op. Symbool? Voor mij was het meer een gedachte aan iets uit het verleden. Een symbool voor iets dat geweest is. Ik had hoegenaamd geen gevoel meer bij het zien van deze foto.

Het kostte me dan ook weinig moeite om het weg te halen. Ik heb het boven in een kast gezet. Zodat het helemaal uit het zicht is. De eerste dagen viel vooral de lege plek op. Sommigen vonden het jammer dat het weg was, ze keken er graag naar. Anderen waren het met me eens dat het een wat angstaanjagend beeld is. Zij vonden het wel prettig dat het weg was.
Nu ik hier zo zit te schrijven, kijk ik steeds even naar de leegte die de foto heeft achtergelaten. Ik heb het werk niet meer teruggehangen. Het bevalt me wel om het niet meer te zien, de leegte is aangenaam. Een belangrijkere motivatie om het niet terug te hangen is dat wat er tevoorschijn kwam toen ik de lijst van de muur tilde. Op de muur achter de foto had ik destijds een briefje geplakt met daarop de titel en naam van de fotografe van het werk.

Die titel is "What you don't know can indeed hurt you."

2 essenties van Zen, daar wil ik elke dag wel aan herinnerd worden.

Geen opmerkingen: